竭 詳細解釋
詳細字義
〈動(dòng)〉
(1) (形聲。從立,曷聲。本義:背舉;用肩背負)
(2) 同本義 [shoulder]
五行之動(dòng),迭相竭也?!?span id="acr8uzei8" class="smcs">《禮記·禮運》。注:“猶負戴也?!?/span>
(3) 干涸;枯竭 [dry up;drain]
伊洛竭而夏亡?!?span id="acr8uzei8" class="smcs">《國語(yǔ)·周語(yǔ)》。注:“涸也?!?/span>
淵泉不能竭?!?span id="acr8uzei8" class="smcs">《淮南子·說(shuō)林》
竭澤而漁?!?span id="acr8uzei8" class="smcs">《淮南子·本經(jīng)》
(4) 又如:竭涸(干涸無(wú)水);枯竭(水源干涸)
(5) 窮盡[use up;exhaust]
再而衰,三而竭?!?span id="acr8uzei8" class="smcs">《左傳·莊公十年》
彼竭我盈。
庶竭駑鈍?!?span id="acr8uzei8" class="smcs">《三國志·諸葛亮傳》
竭其廬之入?!?/span>唐· 柳宗元《捕蛇者說(shuō)》
于是眾人竭力撓之?!?/span>清· 徐珂《清稗類(lèi)鈔·戰事類(lèi)》
人道竭矣?!?span id="acr8uzei8" class="smcs">《禮記·大傳》。注:“盡也?!?/span>
齊明而不竭?!?span id="acr8uzei8" class="smcs">《荀子·脩身》。注:“不窮也?!?/span>
(6) 又如:耗竭(消耗凈盡);竭蹶(資產(chǎn)匱乏);竭志殫力(用盡了意志和力量);竭誠盡瘁(盡心盡力)
(7) 亡;失去[die]
唇竭則齒寒?!?span id="acr8uzei8" class="smcs">《莊子》
(8) 敗壞;毀滅[decay;ruin]
且律竭先,盈而以竭?!?span id="acr8uzei8" class="smcs">《左傳·宣公十二年》。注:“敗也?!?/span>
耳目淫則竭?!?span id="acr8uzei8" class="smcs">《淮南子》。高誘注:“竭,滅也”。
詞性變化
〈副〉
(1) 悉;全 [completely;entirely]
諸侯之病竭至,以待桓公?!?span id="acr8uzei8" class="smcs">《管子·大匡》
(2) 又如:竭絕(完全;到底)
常用詞組
竭 國語(yǔ)辭典
負載。《禮記·禮運》:「五行之動(dòng),迭相竭也?!?/span>《文選·木華·海賦》:「擘洪波,指太清,竭磐石,棲百靈?!?/span>
枯竭、干涸。《詩(shī)經(jīng)·大雅·召旻》:「池之竭矣,不云自頻?!?/span>《國語(yǔ)·周語(yǔ)上》:「昔伊、洛竭而夏亡,河竭而商亡?!?/span>
盡、窮盡。如:「盡心竭力」、「取之不竭,用之不盡?!?。《左傳·莊公十年》:「一鼓作氣,再而衰,三而竭?!?/span>《楚辭·屈原·卜居》:「竭知盡忠,而蔽鄣于讒?!?/span>
竭 音韻方言
國際音標 t?i??? 唐代讀音 ghy?t日語(yǔ)讀音 TSUKIRU TSUKUSU韓語(yǔ)羅馬 KAL KEL現代韓語(yǔ) ?越南語(yǔ) ki?t
客家話(huà) [陸豐腔] kiat8 [客英字典] ket8 [海陸腔] kiet8 kiet7 [梅縣腔] kiet8 [臺灣四縣腔] kiet8 kiet7 [寶安腔] ket7 [客語(yǔ)拼音字匯] kiad6粵語(yǔ) git3 kit3
近代音 見(jiàn)母 車(chē)遮韻 入聲作平聲 傑小空;中古音 群母 月韻 入聲 ??小韻 其謁切 三等 開(kāi)口;群母 薛韻 入聲 傑小韻 渠列切 三等 開(kāi)口;上古音 黃侃系統:溪母 曷部 ;王力系統:羣母 月部 ;